Tapu istem belgesinin ve resmi sözleşmenin incelenmesinden bağışın bedelsiz olarak, kayıtsız ve şartsız biçimde yapıldığı, resmi sözleşmede bağışın koşullu yapıldığını gösteren bir başka belge, ya da belgelere değinilmediği, atıfta bulunulmadığı, esasen okul yapımı için bağışlandığı iddia edilen çekişmeli taşınmazın sağlık ocağı inşaatına ayrılmak suretiyle yine kamu hizmetine yönelik olarak kullanıldığı anlaşıldığına göre bağışlama amacına uyulmadığından bahisle bağışlanan taşınmazın geri alınması için açılan tapu iptali, tescil davasının reddine karar vermek gerekir. (YHGK. Kararı – 18.2.1987 tarih ve 1985/1-404-445 s.) (YHGK. Kararı -20.6.1973 tarih ve 1971/1-254/524 s.)
Davacı tarafından, davalı aleyhine açılan davada, mahkemece verilen karar, süresinde temyiz edilmekle dosya incelendi, gereği görüşülüp düşünüldü:
Davacı, 1238 parsel sayılı taşınmazdaki bir kısım payını, okul yapılması amacıyla davalı idareye bağışladığını, ancak, idarece sağlık ocağı inşaatına başlandığını ileri sürmüş, bağışlama amacına uyulmadığından taşınmazın kendisine iadesini istemiştir.
Ne var ki, dosyaya getirtilen tapu istem belgesinden ve resmi sözleşmeden bağışın; bedelsiz olarak kayıtsız ve şartsız olarak gerçekleştirildiği anlaşılmaktadır. Hemen belirtilmelidir ki, resmi sözleşmede bağışın koşullu yapıldığını gösteren diğer bir belgeye yada belgelere değinilmiş veya atıfta bulunulmuş ise o belgeler de resmi sözleşmenin eki olarak kabul edilir ve uyuşmazlığın çözümünde göz önünde tutulur. Nitekim, HGK.nun 18.2.1987 tarih, 1985/1-404-445 ve 20.6.1973 gün, 1971/1-254/524 sayılı kararlarında değinilen ilke benimsenmiştir. Her ne kadar dosyaya bağışın okul yapılması amacıyla düzenlendiğini gösteren 8.8.1985 tarihli belge ibraz edilmiş ise de;
Yukarıda da değinildiği gibi, dava dışı kooperatif alacaklısı tarafından ve taşınmaz henüz kooperatif adına tescilli iken üzerine haciz tatbik edilmiş bulunmaktadır. İcra ve İflas Kanunu 91 ve onun yollamada bulunduğu Medeni Kanun’un 920. maddeleri hükümleri uyarınca haczedilen taşınmazda bundan sonra hak iktisap edenlerin haczin sonuçlarına katlanmaları zorunludur. Borç taşınmaza bağlandığı için taşınmazı iktisap edenin kooperatif ortağı olması bu sonucu bertaraf edemez.
Özel Dairenin bozma kararında yer alan bozma gerekçeleri Kooperatifler Kanunu’nun 28 ve onu izleyen maddelerindeki ilkelere uygun olmakla beraber bu ilkeler, kooperatifin borcu için doğrudan ortağa başvurulması halinde geçerlidir. Dava konusu olayda ise, bu ilkenin uygulanabilirliğini gerektiren bir durum mevcut değildir. Zira, yukarıda da değinildiği gibi alacaklı doğrudan ortağa değil, asıl borçlu kooperatife başvurmuş ve o tarihte borçlunun adına kayıtlı taşınmaz üzerine haciz uygulatmış bulunmaktadır. Davacı ortağın daha sonra hacizle takyitli taşımazı üzerine almış olması bu sınırlamanın kaldırılmasına neden olamaz. Aksi düşüncenin kabul tarzı hakkın kötüye kullanılmasına da yol açabileceğinden benimsenmesi mümkün değildir.
Kaldı ki hacizli taşınmazlar yönünden İcra ve İflas Kanunu 91 ve onun yollamada bulunduğu Medeni Kanun’un 920. maddeleri hükümleri hacizli taşımazın devrinin sonuçlarını açık bir şekilde hükme bağladığına göre, icra müdürü bu maddeye göre işlem yapmakla yükümlü olduğu gibi, dar yetkili icra tetkik mercii de bu açık hükümleri Kooperatifler Kanunu’nun hükümlerini yorumlayarak bertaraf etmesi de mümkün değildir. Bu tür uyuşmazlık, ancak davacı tarafından kooperatif ve takip alacaklısına karşı mahkemede açacağı ve genel hükümlere dayalı olarak incelenebilecek menfi tespit ve dolayısı ile haczin kaldırılması davasında değerlendirilip sonuçlandırılabilir. Bu nedenle dar yetkili icra tetkik mercii hakimliğince şikayet talebinin reddi sonucu bakımından da doğru bulunmaktadır. O halde, usul ve yasaya uygun bulunan direnme kararının onanmasına karar verilmesi gerekmiştir.
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, (Y.1.HD. 14.04.1999 T. 10596 E. 12048 K.)
Nizam TUTUCU Emlak Danışmanı
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.