2863 sayılı Kültür ve Tabiat Kanunlarını Koruma Kanunu’nun 8. maddesine göre tescil edilen korunması gerekli kültür ve tabiat varlığının, koruma alanını tespit ve bu alan içinde inşaat ve tesisat yapılıp yapılamayacağı konusunda karar alma yetkisi koruma bölge kuruluna aittir.
Danıştay Altıncı Dairesince Tetkik Hakiminin açıklamaları dinlendikten ve dosyadaki belgeler incelendikten sonra işin gereği görüşüldü:
Dava, Trabzon, Akçaabat, … Mahallesinde sit alanın dışında tescilli yapı bitişiğindeki davacıya ait… pafta, … ada, … parsel sayılı taşınmazın son iki katının yıktırılmasına ilişkin 14.12.1999 günlü, 3657 sayılı koruma kurulu kararının iptali istemiyle açılmış, İdare Mahkemesince, Danıştay 6. Dairesi 15.5.2002 günlü, E: 2001/2500, K: 2002/2885 sayılı bozma kararına uyularak uyuşmazlık konusu yapının bulunduğu alanda imar planının öngördüğü yapılaşmanın A-5 kat olması, planın dava konusu edilmemiş olması nedeniyle, ruhsatsız son iki katın yıktırılmasına ilişkin işlemde hukuka aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu işlem, davacıya ait yapının son iki katının tescilli yapı bitişiğinde olması nedeniyle yıktırılması yolundaki koruma kurulu kararıdır. İmar planı ve imar durumunda yapılaşma nizamı A-5 katlı olarak öngörülmüştür.
Davacı yol seviyesinin altında 1, üstünde 3 kat olmak üzere 1976 yılında inşaat ruhsatı almış, bina 1979 yılında tapuda 6 katlı kagir apartman olarak gösterilmiş, davacının ruhsat istemesi üzerine dava konusu işlemle yapının son iki katının yıktırılmasına karar verilmiştir.
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 8. maddesinde, 7. maddeye göre tescil edilen korunması gerekli kültür ve tabiat varlıklarının korunma alanlarının tespiti ve bu alanlar içinde inşaat ve tesisat yapılıp yapılamayacağı konusunda karar alma yetkisinin koruma kurullarına ait olduğu kurala bağlanmış, 57. maddesinde koruma kurullarının görev ve yetkileri belirtilmiş ve 1. fıkrasının (e) bendinde, korunması gerekli taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının koruma alanlarının tespitini yapmak, (g) bendinde de korunması gerekli taşınmaz kültür tabiat varlıkları ve koruma alanları ile ilgili uygulamaya yönelik kararlar almak görev ve yetkisinin olduğu hükme bağlanmıştır.
Dosyadaki belgeler arasında işlemin tesisine neden olan tescilli eski eserin koruma alanlarının belirlenmesi yönünde bir kurul kararının bulunmadığı anlaşılmaktadır. Yukarıda anılan Yasa hükümleri uyarınca tescilli eski eserin bulunduğu parsel ve koruma alanı dışında koruma kurulunun karar alma yetkisi olmadığından bu yönde bir kararın bulunup bulunmadığının araştırılması gerekmektedir.
Dosyadaki belgelere göre 6 katlı olan yapının dava konusu işlemle neden bir değil iki katının yıktırılmasına karar verildiği anlaşılamadığı gibi 2863 sayılı Yasaya göre tescilli yapı nedeniyle tesis edilen işlemin yargısal denetiminin bu Yasa çerçevesinde de yapılması gerekirken sadece imar mevzuatı çerçevesinde irdelenmesi yeterli görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle BOZULMASINA, (Danıştay 6. D. 16.06.2004 T.)
Nizam TUTUCU Emlak Danışmanı
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.