Vasiyetname usulünce açılmadan sonuç doğurucu belge niteliğini kazanmaz. Usulünce açılmayan vasiyetnameye istinaden yapılan tapu intikali dayanaktan yoksundur. İptali gerekir. (Medeni Kanun madde 559 [501], 501 [484], 596 [536], 597 [537], 598 [538], 601 [541]) S.S.A. ile M.A.Y. arasındaki tapu iptali ve tescil davasının yapılan muhakemesi sonunda davanın reddine dair verilen hükmün temyizen mürafaa icrası suretiyle tetkiki davacı tarafından istenilmekle, duruşma için tayin olunan günde (bugün) temyiz eden S.S.A. ve vekili Av. A.K. ile karşı taraf M.A.Y. ve vekili Av. C.Y. geldiler. Gelenlerin konuşması dinlendikten sonra işin incelenerek karar bağlanması için duruşmadan sonraya bırakılması uygun görüldü. Bugün dosyadaki bütün kağıtlar okunup, gereği görüşülüp, düşünüldü: Vasiyetnameyi düzenleyen Sulh Hakimi, noter veya memur aslını ya da onaylı örneğini saklamakla yükümlüdür (Medeni Kanun 501 [484]). Saklama yükümlülüğü ölüm zamanına kadar, hatta ölümün öğrenilmesine kadar devam eder. Ölüm zamanında çıkan vasiyetname iptalini gerektirir bir eksiklik içinde olsa bile, hemen Sulh Mahkemesine verilir. Bu yükümlülük vasiyetnameyi yanında bulunduran herkes için geçerlidir. Vasiyetnameyi alan hakim tereke için derhal gerekli önlemleri alır (Medeni Kanun 595 [535]). Vasiyetnameyi açar (Medeni Kanun 596 [536]). Bundan sonra mirasta hak sahibi olanların her birine vasiyetnamenin kendilerini ilgilendiren bölümlerini tebliğ eder (Medeni Kanun 597 [537]). Vasiyetle mirasçı sezilmiş olup da hakları yasal mirasçılar veya tarihi eski olan bir kazandırma ile hak sahibi olanlar tarafından açıkça itiraza uğramayan kimseler tebliğden bir ay geçtikten sonra Sulh Hakiminden mirasçılıklarını gösteren bir resmi belgenin verilmesini isteyebilirler (MK. 598 [538]). Bunlar da kanuni mirasçılar gibi miras bırakanın halefi olurlar ve terekeye dahil hakları başkaca bir işleme tabi olmadan kendiliğinden iktisap ederler (Medeni Kanun 598 [538/2]). Ancak vasiyetname ile kendilerine muayyen mal vasiyet edilenler aynı durumda değillerdir. Bunlar vasiyet yolu ile terekeden şahsi bir hak edinirler (vasiyeti tenfiz memuru). Vasiyeti ifa ile mükellef olan varsa ondan, yoksa kanuni ve mansup mirasçılardan muayyen şeyin teslimini isteme hakkına sahiptirler (Medeni Kanun 601 [541]). Kendilerine muayyen mal vasiyet edilenler Medeni Kanunun 705. [633] maddesinden yararlanamayacakları gibi, kanuni ve mansup mirasçıların tapu sicil memuru önünde mülkiyeti nakleden bir irade açıklamaları olmadan tapuda işlem yapılamaz. Bunun dışında Medeni Kanun’un 716. [642] maddesi uyarınca mülkiyetin kendisine aidiyeti hakkında alacağı ilam üzerine hakim tarafından tescilin icrası için yazılan bir tezkere ile vasiyetnameyi ibraz ederek taşınmaz malın lehtar adına tescili sağlanabilir. Vasiyetnamenin butlan defi her zaman dermeyan olunabilir (Medeni Kanun 559 [501/2]). Görüldüğü üzere vasiyetname hükümlerinin yerine getirilebilmesi için öncelikle Sulh Hakimi tarafından yukarıda açıklanan şekilde...
Ayni haklar, illete bağlı bir muamele sonunda doğar, değişir veya son bulur; sadece mücerret bir tescil mülkiyetin doğumu için yeterli olmayıp, ayrıca geçerli bir hukuksal nedenin de varlığı gereklidir. Davacı vekili, müvekkiline ait 1332 parsel sayılı taşınmazın Milli Savunma Bakanlığı ihtiyacı için 330 m2’lik kısmın kamulaştırıldığını; 6830 sayılı İstimlak Kanunu’nun 17. maddesine göre tescil talep edildiğinde, davaya bakan Ankara 5. As. Hukuk Mahkemesinin, yanlışlıkla taşınmazın tamamının Maliye Hazinesi, intifaının da Milli Savunma Bakanlığı adına tesciline karar verdiğini bildirerek, yanılgıya müstenit tescilin iptalini, kamulaştırma işlemine konu 330 m2’lik kısmın üzerindeki irtifak hakkı yerinde bırakılmak suretiyle, taşınmazın müvekkili adına tashihan tescilini istemiştir. Davalı Hazine vekili, davada zaman aşımı bulunduğunu, kesin hüküm nedeniyle de davanın dinlenemeyeceğini savunmuştur. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir: Karar, süresinde, duruşma isteğiyle, davacı vekili tarafından temyiz edilip, duruşma isteği, değerine göre reddedilerek, dosya incelendi, gereği düşünüldü: 1332 parsel, 12500 metrekare yüzölçümü olan bir taşınmazdır. Davalı bu taşınmazın (330) metrekarelik kısmı kamulaştırılan parçanın adına tescili için mahkemeye başvurmuştur. Bu başvurma sonunda, Ankara 5. Asliye Hukuk Mahkemesinden, 16.2.1965 günlü tescil ilamı alınmıştır. Tescile ilişkin olan kararda, “1332 parsel numarasında kayıtlı bulunan tarlanın, kamulaştırma sebebiyle, 6830 sayılı Kanunun 17.maddesine dayanılarak, talep veçhile mülkiyetini Maliye Hazinesine, intifaının Milli Savunma Bakanlığı adına tesis ve tesciline” denilmiştir. 1966/877 esas sayılı tescil dosyasında bulunan belgelerden, davacıya ait olan 1332 parsel sayılı taşınmazın, yalnız 330 metrekarelik kısmının kamulaştırıldığı açıktır. Hazine adına tescil, 6830 sayılı Kanunun 17. maddesine dayanılarak yapılmıştır. İdare, sözü geçen kanun hükmüne dayanarak, tescil isteğinde bulunduğuna göre dava ve hükmün, kamulaştırılan kısımla sınırlı olduğu kuşkusuzdur. Hal böyle olmasına rağmen, mahkemenin, 16.2.1965 günlü ilamına, tapu sicil muhafızlığınca, olduğundan daha geniş bir anlam verilerek, taşınmazın tümünün idare adına tescil edilmesi yanlıştır. Tescil, dayanağı olan belgenin muhtevasını ve sınırlarını aştığı, dolayısıyla hukuki illetten yoksun olduğu için geçersizdir: Medeni Kanun’un konumuzla ilgili ilkelerine, 924 ve 923. maddelerine göre, ayni haklar; illete bağlı muamele sonunda doğar, değişir veya son bulur. Mücerret bir tescil işleminin yapılması, mülkiyet hakkının doğumu için yeterli olmayıp, ayrıca geçerli bir hukuki sebebin dahi mevcut olması gereklidir. 1132 parselin kamulaştırılmayan kısmıyla ilgili bir tescil isteği bulunmadığına; mahkeme kararı, bu taşınmazın tümünün tescilini öngören bir kesinlik ve açıklık taşımadığına, esasen Hazinenin böyle bir istekte bulunmasını haklı gösteren bir sebep ve lüzum mevcut olmadığına göre tescil kararının, davacı taşınmazının ancak kamulaştırılan kısmına ilişkin olduğunu ve kamulaştırma dışı kalan parça hakkında bir hükmü ihtiva etmediğini kabul etmek suretiyle sonuca...
Bazı durumlarda tapu siciline işlenmiş olan şerhlerde, tapu kütüğü ile gerçek hak durumu arasında çelişki olabilir veya şerh, yolsuz olarak iptal edilmiş olabilir. Şerhin yolsuz olarak iptali durumunda şerh yetkilisi dava açamaz çünkü şerhin ayni hükümleri tapu dışında olmaz, dolayısıyla da iptal işlemi ile bu ayni hükümler de ortadan kalkmış olur. Şerh hakkı olup da iptali söz konusu değilse, fakat sonradan taşınmazda yapılmış olan...
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.