Hazine sınırlı taşınmazların kayıt miktar fazlalıkları, kazandırıcı zaman aşımı ile mülk edinme koşulları oluşmak kaydıyla kazanılabilir. (Medeni Kanun madde 713) (3402 sayılı Kadastro kanunu madde 14, 17)
Davacı S.A. ile Hazineyi İzafeten Cihanbeyli Mal Müdürlüğü arasındaki kadastro tespitine itiraz davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Cihanbeyli Kadastro Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 26.12.1989 gün ve 1985/134 E., 1989/242 Y. sayılı kararın incelenmesi davalı Hazine avukatı tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 7. Hukuk Dairesinin 27.1.1983 gün ve 1990/43 72 E., 1993/492 K. sayılı ilamı ile (Kadastro sırasında 2508 parsel sayılı) 70400 m2 yüzölçümündeki taşınmaz, dava dışı 2507 parsele uygulanan tapu kaydının miktar fazlası olarak Hazine adına tespit edilmiştir. İtirazı komisyonca reddedilen S.A., vergi kaydı ve kazandırıcı zaman aşımı zilyetliğine dayanarak dava açmıştır. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile taşınmazda krokide (A) harfi ile gösterilen 6000 m2 ‘lik kısmının davacı adına (B) harfi ile gösterilen 10400 m2’lik kısmının davalı Hazine adına tesciline karar verilmiş, hüküm davalı Hazine vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu taşınmazın temyize konu edilen ve keşif haritasında (A) harfi ile gösterilen bölümü üzerinde davacı yararına zilyetlikle edinme koşullarının gerçekleştiği gerekçe gösterilerek yazılı şekilde hüküm kurulmuş ise de, çekişmeli parsele bitişik 2507 sayılı parsele revizyon gören tapu kaydında çekişmeli parsel yönü Hazine taşınmazı olarak gösterilmiştir. Söz konusu tapu kaydının oluştuğu gün ile tespit günü arasında da 20 yıllık kazandırıcı zaman aşımı süresi geçmemiştir. Öte yandan davacının kocası İ.A. tarafından 2507 sayılı parselin bulunduğu yer ile çekişmeli parseli de içine alan taşınmaz hakkında kazandırıcı zaman aşımı zilyetliğine dayanılarak tescil davası açıldığı ve dava konusu taşınmazın 2507 sayılı parsele karşılık olan 100 dönümlük kesim hakkında İ.A. yararına edinme koşullarının gerçekleştiği dava konusu 2508 sayılı parsele karşılık olan 73250 m2 yüzölçümündeki kesim yönünden bir kişinin bir parçada en fazla 100 dönüm taşınmaz edinebileceğine ilişkin yasal kısıtlama nedeniyle edinme koşullarının gerçekleşmediği gerekçe gösterilerek çekişmeli alan hakkında açılan tescil davasının reddine karar verildiği ve o tarihte taşınmazın davacının kocası İ.A.’nın zilyetliğinde olduğunun kararda gösterildiği anlaşılmıştır. Söz konusu mahkeme kararı bu dava yönünden tarafların farklılığı nedeniyle kesin hüküm sayılmasa da güçlü delil oluşturur ve kesinleşen mahkeme kararının aksine bilirkişi ve tanık sözlerine değer verilemez. Bu durumda davacının taşınmaz üzerindeki zilyetliğinin önceki mahkeme kararından sonra başladığının kabulü gerekir. Tescil hükmünün kesinleştiği gün ile tespit günü arasında 20 yıllık kazandırıcı zaman aşımı süresi geçmemiştir. Mahkemece bu yönler göz önünde tutularak taşınmazın Hazine adına tapuya tesciline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması isabetsizdir… gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü: Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
Davalı Hazine Avukatının temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA, (YHGK. 18.05.1994 T. 1994/7-148 E. 343 K.)
Nizam TUTUCU Emlak Danışmanı
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.