Geçit hakkı için karşılıklı rızaya dayalı bir sözleşme yapılamazsa, mahkemeden geçit hakkı koşullarının oluştuğunun tespiti istenir. Mahkeme kararı ile geçit verilmesi için gerekli koşulların var olduğu tespit edilmiş olur, yani geçit hakkı kurulmuş olmaz. Bu açıklayıcı bir karardır. Taraflar aralarında geçit için gerekli koşulların olduğunu kabul ederse, mahkemeden karar almaya gerek kalmaz.
Zorunlu geçit hakkı, gerekli tazminat karşılanıp tapuya tescil edildiğinde ancak o zaman doğar. Tapuya kayıt düşülmediği sürece taşınmazından geçilmek istenen mal sahibi, Medeni Kanun Madde 683’e dayanarak, geçit hakkı isteyen kişinin geçişini önleyebilir ve hatta Medeni Kanun Madde 981 ve 983’e dayanarak da zilyetlik davalarını kullanabilir.
Tapuya kayıt işlemi için mahkemenin kararı ile geçidin verileceği taşınmaz sahibinin yazılı isteği yeterlidir. Fakat geçidin geçeceği taşınmazın sahibi tapuda böyle bir talepte bulunmazsa, Medeni Kanun Madde 716’ya dayanarak ve tazminatın ödendiğini de ispat ederek tapuya kayıt düşülmesi mahkemeden istenebilir. Bu yönde mahkemenin vereceği karar ile de geçit hakkı doğmuş olur.
Nizam TUTUCU Emlak Danışmanı
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.