Başkasının arsasında yapı yapanın oranın mülkiyetini isteyebilmesi, daha önceden kendisinin iyi niyetli davranmasına bağlıdır. Hayrat gayrimenkuller üzerinde özel hukuka ilişkin mal edinme sebepleri uygulanmaz. Bunlar kamu malı niteliğindedir.
1) Bir kimsenin, kendi malı olduğunu sanması için, haklı bir sebep bulunmayan bir toprağı benimseyerek onun üzerine bine yapması eyleminde iyi niyetli olduğu kabul edilemez. Bu sebeple, dava dilekçesinde de açıklandığı üzere, davacıların miras bırakanın Fatih yangınından sonra boş ve kimsesiz bulduğu arsa üzerine bina yapmış bulunması sebebiyle iyi niyetli sayılması, kanuna uygun düşmez. Medeni Kanun’un 724. maddesi bina yapanın onu yaptığı sırada yapı yapmaya, hiç değilse geçerli olmayan bir akit dolayısıyla, hakkı olduğunu sanması ve yine bu sırada kendisinden beklenilen özenmeyi göstermiş olduğu halde sanmasının doğru bulunmadığını sezecek bir durumda olmaması halindedir ki binayı yapanı korumaktadır. Medeni Kanun’un 3. maddesi hükmüyle 5.7.1944 günlü ve 22 sayılı içtihadı birleştirme kararının dayandığı gerekçelerden çıkan sonuç budur.
2) Toprağın vakfa ait medrese arsası olduğu, gerek davacılar gerekse mahkeme tarafından yerinde olarak kabul edilmiştir. Bu yön, Vakıflar İdaresiyle Özel İdare arasındaki dava sonunda da kesinleşmiş ve hükme bağlanmıştır. Vakıflar Kanunu’nun 8. maddesi gereğince hayrattan olan taşınmaz mallarda özel hukuka ilişkin mal edinme sebeplerinin uygulama yeri yoktur ve kanunun 9. maddesi uyarınca da bu mallar, devletin kamu işlerine ait malları niteliğindedirler. Bu hükümlerden anlaşılıyor ki, hayrattan olan vakıf taşınmaz mallar, özel hukuka ilişkin mülkiyete konu olamazlar.
3) Mahkemenin direnme kararı, yukarıdaki bentlerde anılan sebeplerden ötürü kanun hükümlerine aykırıdır.
Direnme kararının, esas dava reddolunmak ve karşılık dava hüküm altına alınarak BOZULMASINA, (YHGK. 06.02.1963 T. 1-124 E. 18 K.)
Nizam TUTUCU Emlak Danışmanı
Yorum yazabilmek için oturum açmalısınız.